'Con đường tơ lụa' hiện đại Á châu

Một kế hoạch đầy tham vọng tạo con đường tơ lụa hiện đại bằng đường bộ và xe lửa nối Đông Á với châu Âu đangcó những tiến triển bước đầu. Vaudine England, BBC, tường thuật từ Hong Kong.

Một thỏa thuận dường như khá kỳ quặc về quyền giao thông giữa Việt Nam, Lào và Thái Lan nay cho phép xe tải đi qua ba nước này mà không cần phải chuyển hàng xuống và đưa sang phương tiện chuyên chở khác tại các điểm qua lại ở biên giới.

Thỏa thuận này sẽ cắt giảm chi phí và thời gian cho các cơ sở kinh doanh trong vùng, theo các cơ quan tài trợ cho biế, và người ta cho rằng nó sẽ có những hệ quả sâu rộng cho thương mại của vùng này.

Việc chính thức khai trương hành lang Đông Tây này là một phần của một kế hoạch vùng nhằm phá bỏ những rào cản tại biên giới giữa các nước Đông Nam Á, và sau này còn vượt ra ngoài phạm vi các nước này.

Thời gian vận chuyển đường bộ giữa Việt Nam và Thái Lan đã được rút ngắn nhờ thỏa thuận dành cho xe tải thương mại giữa Thái Lan và Việt Nam cho phép xe tải của nước này vào lãnh thổ nước kìa lần đầu tiên để đón nhận hàng.

Buổi lễ chính thức được tiến hành tuần trước tại hai trạm biên giới chính dọc Hành lang kinh tế Đông Tây, đó là giữa Lao Bao của Việt Nam và Dansavanh thuộc Lào, và giữa Savanakhet tại Lào và Mukdahan tại Thái Lan.

Đường cao tốc thương mại

Hành lang này – là đường cao tốc đã được nâng cấp với thỏa thuận quá cảnh được áp dụng – chạy từ Danang của Việt Nam, qua Savannakhet tại Lào và sang Thái Lan.

Các chuyến hàng trước đó phải được bốc vác xuống xe và cho lên lại tại lãnh thổ Lào.

Cuối cùng thì hành làng này được dự định sẽ mở rộng sang tới Miến Điện, cũng là một thành viên của Hiệp hội Đông Nam Á, ASEAN, và một nhóm nhỏ hơn là Hệ thống sông Mekong, viết tắt là GMS.

Hệ thống này bao gồm Việt Nam, Lào, Thái Lan, Campuchia, Miến Điện và tỉnh Vân Nam thuộc miền Nam Trung Quốc.

Thái Lan được cho là sẽ cung cấp tài chính để nâng cấp con đường tới bờ biển Andaman thuộc Miến Điện, trong khi Ngân hàng phát triển Ả châu (ADB) là nhân tố chính đứng đằng sau ý tưởng hành lang Đông Tây này.

Cơ hội

Cho tới trước các quyền về giao thông được ký kết thì hàng hóa phải được bốc vác vận chuyển tại Lào và do vậy có những chỉ trích là các công ty của Lào nay sẽ mất đi nguồn thu nhập từ công việc này.

“Vâng, sẽ có một chút ảnh hưởng tiêu cực đối với Lào,” ông Jean Pierre Verbiest, Giám đốc ADB tại Thái Lan cho biết.

“Nhưng đồng thời nó cũng đem lại cho Lào cơ hội phát triển ngành công nghiệp xe tải của nước này,” ông nói.



ADB tham gia vào các dự án dành cho những người sống dọc Hành lang Đông Tây này, bao gồm các dịch vụ và ngành du lịch như các con đường đi tới các điểm du lịch tỏa ra từ trục đường chính, ông nói.

Cũng có ý tưởng xây dựng một con đường phía nam qua Lào dọc sông Mekong, đi qua Champasak vào Campuchia và sang thành phố Hồ Chí Minh ở miền Nam Việt Nam.

Nó cũng cho phép có các con đường nối từ thủ đô Phnom Penh của Campuchia tới địa điểm quan trọng là Siem Reap, gần khu tổ hợp Angkor Wat.

“Hiện vẫn đang ở giai đoạn thiết kế, nhưng địa bàn tốt,” ông Verbiest nói với đài BBC.

Mạng lưới rộng lớn

“Mười năm sau khi Lào, Thái Lan và Việt Nam, lần đầu tiên ký kết nhằm nới lỏng luật định về giao thông xuyên biên giới, lời hứa có thỏa thuận này nay đã thực sự trở thành hiện thực,” Arjun Thapan, Tổng giám đốc đặc trách Đông Nam Á của ngân hàng ADB nói.

“Quý vị nay có thể xuất phát từ Thái Lan, sang làm việc tại Lào và tới Việt Nam ăn tối tại Đà Nẵng, tất cả chỉ trong vòng một ngày,” ông nói thêm.

Khoảng 1.200 chiếc xe thương mại, 400 chiếc từ mỗi nước, được cấp giấy phép để sử dụng Hành lang Đông Tây này vào các nước láng giềng.


Đường xe lửa và xe tải của Thái Lan bên cạnh cây cầu biên giới, tháng 8/08
Theo Thỏa thuận Giao thông xuyên biên giới giữa các nước này, một số hàng hóa có thể được chứng nhận là “có nguy cơ thấp”, cho phép các lô hàng đó được chuyển nhanh qua các trạm kiểm soát biên giới.

Các dấu niêm phong công-ten-nơ nay sẽ được chấp nhận trong quá trình vận chuyển quá cảnh và nhờ đó giảm tình trạng bị đánh cắp và hỏng hóc vẫn xảy ra trước đó do tình trạng các thùng hàng bị mở ra và bốc lên bốc xuống, ADB nói.

Đầu mối cuối cùng của tuyến đường này được hoàn tất vào tháng 12 năm 2006 khi cầu Mekong thứ hai được xây xong.

Các nhà lập kế hoạch đã hình dung ra một mạng lưới đường xa rộng lớn, và đường xe lửa Xuyên Á châu, nối không chỉ Indonesia mà còn cho phép đi lại bằng đường bộ tới Singapore, qua Malayssia, Thái Lan, Việt Nam, Lào sang Trung Quốc và một ngày nào đó tới tận châu Âu.

Đường xe lửa xuyên Á châu do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn nay đã lắp được gần 74.700km đường ray, chạy qua 29 quốc gia và được dự tính sẽ hoàn tất trong vòng 10 -15 năm tới.